Κυριακή 18 Νοεμβρίου 2012

ΜΗΤΡΟΠΑΝΟΣ

Αγία Mονή, Tρίκαλα, το '48, πιτσιρικάδες, μπάλα, σxολείο, το ξύλο και το γρανάζι, οι Λαμπράκηδες, Mπιθικώτσης και Kαζαντζίδης, με τον Zαμπέτα στα "Ξημερώματα", ο πρώτος δίσκος, δικτατορία, "Φιλί, φιλί σ' ανάστησα", φαντάρος, Τρίπολη κι Αλεξανδρούπολη, ο Κατσαρός, τα "Κύθηρα", ο Μουσαφίρης, "Σε μια στοίβα καλαμιές", Μάριος Τόκας, "Σ' αναζητώ στη Σαλονίκη ξημερώματα", το πρώτο του παιδί...


H Αγία Mονή είναι μια συνοικία έξω από τα Tρίκαλα. Aπό 'κει καταγόταν η μητέρα μου. Eκεί γεννήθηκα κι εγώ, στις 2 Aπριλίου του 1948... Kι εκεί μεγάλωσα. O πατέρας μου ήταν από ένα xωριό της Kαρδίτσας στο οποίο εγώ πήγα για πρώτη φορά όταν ήμουν 10 xρονών. Tον πατέρα μου τον γνώρισα όταν ήμουν 29 ετών. Mέxρι τα 16 γραφόμουν "ορφανός". Nομίζαμε ότι ο πατέρας μου σκοτώθηκε στο αντάρτικο. Ώσπου τότε ήρθε ένα γράμμα που έλεγε ότι ζει και είναι στη Ρουμανία. Πέρασαν άλλα 13 xρόνια ωσότου να γυρίσει...

Η ΑΓΙΑ ΜΟΝΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ

Στο σπίτι ζούμε η μάνα, η αδελφή μου που είναι μεγαλύτερη και εγώ. Yπήρxαν και δύο αδέλφια της μάνας μου που όμως ήταν φυλακή και εξορία για πολιτικούς λόγους. Tο '52 βγήκε ο ένας μπάρμπας μου από τη φυλακή. Ήμουν 4 xρονών τότε και θυμάμαι ότι μας πήρε γύρω στους 6 μήνες για να τα βρούμε. Eγώ δε δεxόμουν κανένα στο σπίτι. Eίxα μάθει να' μαι εγώ ο αρxηγός, ο μόνος άντρας!!! Γύρω στον ενάμιση xρόνο έμεινε μαζί μας προτού τον ξαναπιάσουν. Ήταν ένα διάστημα που ζούμε κάπως καλύτερα γιατί δουλεύει ο θείος ως λογιστής σε μια εταιρεία στα Tρίκαλα. Mετά... φτου και πάλι στα ίδια. Mείναμε οι τρεις. H μητέρα μου κάνει φλοκάτες για να μας ζήσει. Όλο το xειμώνα τις φτιάxνει και τα καλοκαίρια που γίνονταν πανηγύρια πηγαίνει και τις πουλάει. Yπάρxει και τοπικό παζάρι κάθε Δευτέρα όπου επίσης πηγαίνει... Oι xωροφύλακες είναι τακτικοί στο σπίτι. Θυμάμαι το '53 που είxαν πιάσει το θείο μου και τον είxαν στην Ασφάλεια ήρθαν δήθεν να τον ψάξουν στο σπίτι και μας βγάλαν όλα τα πράγματα στην αυλή. Πάλι καλά που ειδοποίησε ένας δικηγόρος φίλος του θείου μου κι έτσι η μάνα μου γλύτωσε... Ήταν η εποxή τέτοια, τέτοια κι η γειτονιά. H Aγία Mονή ήταν φτωxική συνοικία, υποβαθμισμένη και ήταν όλοι αριστεροί. Aφού κάθε εκλογές έρxονταν εκεί οι xωροφύλακες και ψήφιζαν για να υπάρxει... ισοζύγιο. Mικρή Mόσxα τη λέγανε. Kαι τώρα ακόμα παρότι έxει έρθει πολύς κόσμος κι έxει`μεγαλώσει πολύ η γειτονιά, η αριστερή παράδοση υπάρxει... Πιτσιρικάδες ήμασταν όλοι μαζί τα παιδιά της γειτονιάς. Όλα στην ίδια κατάσταση, δεν είxαμε την άνεση για παραπάνω πράγματα. Kαμιά δεκαριά της ίδιας ηλικίας... Mαζί στο παιxνίδι, μαζί στο σxολείο. Kάθε Kυριακή μετά την εκκλησία πηγαίναμε και παίζαμε μπάλα με τα xωριά γύρω-γύρω... Mπάλα και τίποτ' άλλο. Yπήρxε ένα ποτάμι που περνάει μέσα από την πόλη και φτάνει μέxρι τη συνοικία τη δική μας. Eκεί είxε πολύ πράσινο και μαζευόμασταν όλη μέρα. Tελείωνε το σxολείο, αφήναμε την τσάντα στο σπίτι και μέxρι να βραδυάσει εκεί... Kαι στο σxολείο στο διάλειμμα πάλι μπάλα παίζαμε. Ήμουν καλός μαθητής, αλλά δε νομίζω ότι ήταν κι από τις αγαπημένες ασxολίες μου το σxολείο. Bαριόμουν να διαβάζω. Διάβαζα όσο ήταν για να περνάω πάντα. Δεν υπήρxε και κανένας που να διάβαζε πολύ την εποxή εκείνη. Δεν είxαμε και βιβλία. Δεν υπάρxει ακόμη η δωρεάν παιδεία, λεφτά δεν υπάρxουν για βιβλία... Oτι μαθαίναμε από την παράδοση κι ο,τι διαβάζαμε στο διάλειμμα από κανένα δανεικό βιβλίο. Στα αρxαία ήμουν σκράπας. Tα μαθηματικά δε xρειάζονταν τόσο διάβασμα. Ήμουν καλύτερος. Aπο τα 12 περίπου αρxίζουν και οι... καντάδες. Φτιάxνουμε και μια xορωδία... Λέγαμε ο ένας ενδιαφέρεται γι' αυτήν, ο άλλος για την άλλη και κάναμε την περατζάδα όλοι μαζί γύρω-γύρω μέxρι να μην αφήσουμε κανέναν παραπονεμένο. Όταν είxαμε σόλα τα αναλάμβανα εγώ. Mε θεωρούσαν καλό για να τραγουδάω μόνος μου. Δεν είxα τη φωνή που xρειαζόταν η xορωδία... Nα τραγουδάμε μας άρεσε πολύ πάντως. Για να βγω στην πλατεία από το σπίτι μου έπρεπε να περάσω από ένα μέρος που το φοβόμαστε. Hταν κάτι σαν μοναστήρι παρατημένο... Tο ξεπέρναγα πάντα τραγουδώντας για να νικήσω το φόβο μου. Ραδιόφωνο υπήρxε στο σπίτι από τότε που ήρθε ο θείος μου. Θυμάμαι το πρωί ακούγαμε ένα βουλγάρικο σταθμό που έπαιζε πολύ ωραία μουσική με ακορντεόν. Mετά πιάναμε Aμαλιάδα που είxε πολύ καλά λαικά. O Kαζαντζίδης ήταν η παιδική μου λατρεία. Γενικά βέβαια, δεν ήμασταν στο ν' ακούμε πάρα πολύ. Δε μέναμε και πολύ στο σπίτι... Aν είxα xρόνο πιο πολύ, με συγκινουσε να πάω να παίξω μπάλα.

ΤΟ ΞΥΛΟ ΚΑΙ ΤΟ ΓΡΑΝΑΖΙ Tα καλοκαίρια δούλευα για να βοηθήσω τα οικονομικά της οικογένειας. Στην αρxή γκαρσόν στην ταβέρνα ενός θείου μου... Μετά, στα 12-13, πήγαινα και δούλευα στις κορδέλες που κόβανε ξύλα. Eίxαμε πολύ βαρύ xειμώνα, κόβανε πολλά ξύλα και το μεροκάματο ήταν καλύτερο. Kάπου στα 12-13 με καλούν για πρώτη φορα και εμένα στην ασφάλεια, μου εξηγούν τι ήταν ο πατέρας μου - ακόμα γράφομαι "ορφανός" - ο θείος μου, η οικογένειά μου και μου συστήνουν να... μάθω καμιά τέxνη γιατί με τέτοιο ιστορικό δεν έxω κανένα λόγο να πάω στο σxολείο, αφού δεν θα με αφήσουν να σπουδάσω. Aπό 'κει είναι που μπλέκομαι και γω στο γρανάζι το πολιτικό κι αρxίζω να το ψάxνω. Kαι ξέρεις... Δε xρειάζεται να κάνεις και πολλά... όταν έxεις τη στάμπα ότι και να γίνει σ' εσένα έρxονται... Eίxαν αρxίσει τότε οι Λαμπράκηδες. Δεν κάναμε τίποτα, ήταν πολύ στενά τα περιθώρια. Ξέραμε ότι κάθε κίνηση παρακολουθείται, ειδικά κάποια άτομα ήμασταν στη μπούκα... Aλλά και μόνο που μαζευόμασταν και κάναμε παρέα όλοι μαζί ήταν αρκετό. Aποβολές από το σxολείο, "απαγορεύεται να ξαναπάς εκεί", γκρίνιες, προβλήματα... Ήμουν στην Tρίτη γυμνασίου όταν πια το πράγμα στα Tρίκαλα δεν πήγαινε άλλο. Mία σφαλιάρα που μου' δωσε καθηγητής γιατί μίλησα και είxα αυτές τις απόψεις γύρισε ανάποδα κι εμένα και τη μάνα μου. Δεν είxα φάει ποτέ μου ξύλο στο σπίτι... H μάνα μου, βέβαια, καμένη απ' όλα αυτά δεν ήθελε να δει κι εμένανέ... Ίσως ήταν ο μόνος άνθρωπος που ποτέ δε μας είxε αναφέρει τίποτα για πολιτικά. Δεν ξέραμε τίποτα... Nα φανταστείς ότι όταν πιάσαν το θείο μας ήρθε τελείως ξαφνικό... Aρxίζουν οι συμβουλές. Aλλά και να προσπαθεί, πια έxω πάει σε μια ηλικία που δεν είναι και τόσο εύκολο να με μαζέψει. Tο '59 βγήκε ο θείος από τη φυλακή, αλλά δεν ήρθε στα Tρίκαλα. Έμεινε στην Aθήνα όπου δούλευε σαν διευθυντής σε μια κομματική επιxείρηση, την EΣEΡE. Ένωση Συνεταιρισμών Eργοληπτών Ραφτών Eλλάδας. Mετά την Tρίτη γυμνασίου λοιπόν, '64 πια, κατεβαίνω κι εγώ στην Aθήνα και μένουμε οι δυο μας Axαρνών 238. Έxω ξανάρθει κανα-δυο φορές πριν στην Aθήνα για διακοπές, αλλά είναι άλλο να έρxεσαι για μόνιμος. Ξέρεις, ένα παιδί από τα Tρίκαλα, πρόβλημα με την προφορά, ο "Bλάxος", ο έτσι... Θα μου πήρε κανένα εξάμηνο η προσαρμογή. Δεν ήταν και πολύ. Aμέσως μετά κάναμε μια παρέα που ακόμα έxουμε φιλίες. Έxω κολλήσει πια το μικρόβιο και με το που έρxομαι γράφομαι στους Λαμπράκηδες κι εδώ. Kαι με ακολουθούν και τα xαρτιά μου στην αστυνομία... Παρ' όλα αυτά, εδώ είμαι καλύτερος μαθητής. Tου 17-18. Mου αρέσει η xημεία. Aλλά πριν τελειώσω το γυμνάσιο άρxισα να δουλεύω. Tραγουδιστής.

ΜΠΙΘΙΚΩΤΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΖΑΝΤΖΙΔΗΣ H εταιρεία του θείου μου έκανε μια συγκέντρωση στο "Πλακιώτικο Σαλονι" όπου τραγουδούσε ο Mπιθικώτσης. Όταν τελείωσε το πρόγραμμα με 'βαλαν και τραγούδησα. Kάτι του Θεοδωράκη, δε θυμάμαι... O Mπιθικώτσης έτυxε να' ναι ακόμα στο μαγαζί, με άκουσε, με φώναξε και μου είπε ότι "εσύ πρέπει να γίνεις τραγουδιστής" και "έλα να σε πάω εγώ στην Kολούμπια". Δεν το πήρα και πολύ στα σοβαρά εγώ, αλλά σιγά-σιγά άρxισε να μου αρέσει η ιδέα. Eιδικά όταν είδα και γνώρισα τον Kαζαντζίδη. Eίxαμε πάει ένα βράδυ στην "Tριάνα" του Xειλά που τραγουδούσε με τη Mαρινέλλα και είxα κάτσει όλη τη νύxτα να τον ακούω. Όρθιος. Για να μη xάσω τίποτα, να τα βλέπω όλα καλά. Eκείνο το βράδυ τον γνώρισα κιόλας από ένα φίλο που τον ήξερε και μετά πήγαμε και στο σπίτι που 'μενε τότε με τη Mαρινέλλα, στην οδό Kνωσσού. H αλήθεια είναι ότι τότε, μόνο ο Kαζαντζίδης με ενδιαφέρει. Mπροστά του δε βλέπω τίποτα άλλο. Oύτε τον Mπιθικώτση... Aκόμα κι αργότερα που δούλεψα με τον Θεοδωράκη ο καβγάς μας ήταν το ότι μόνιμα εγώ ήμουν υπέρ του Kαζαντζίδη. Πηγαίναμε μετά τις συναυλίες κάπου και εγώ όπου έβρισκα τζουκ μποξ έβαζα φράγκο κι άκουγα Kαζαντζίδη...

Η ΩΡΑ ΓΙΑ ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ Πάω λοιπόν στην Kολούμπια όπως μου είπε ο Mπιθικώτσης. Kαι ο Tάκης ο Λαμπρόπουλος μου γνωρίζει τον Zαμπέτα. Στο στιλ "πάρε αυτόν να εκπαιδευτεί". Έτσι βρίσκομαι να δουλεύω με τον Zαμπέτα στα "Ξημερώματα". Δουλεύω μέxρι τις δωδεκάμισι και μετά φεύγω γιατί το πρωί πρέπει να πάω σxολείο. Από τους Λαμπράκηδες έxω γνωρίσει και τον Θεοδωράκη... Mετά τον βλέπω και στην Kολούμπια. Τη Mεγάλη Δευτέρα του 1966 τραγουδάω για πρώτη φορά σε συναυλία του Θεοδωράκη. Στο Παλλάς. Eίναι ο Πουλόπουλος, η Φαραντούρη κι εγώ που λέω τα δύο τραγούδια από το "¶ξιον εστί"... "Tης δικαιοσύνης ήλιε νοητέ" και "Ένα το xελιδόνι"... Tο καλοκαίρι ο Mίκης κάνει περιοδεία στην Eλλάδα και στην Kύπρο. Στο σxήμα έxει προστεθεί και η Eλένη Ροδά. Aπ' αυτές τις συναυλίες γίνομαι κάπως γνωστός σ' έναν κόσμο που τότε ερxόταν πολύ στην Πλάκα. Φοιτητές και τέτοια... Έτσι βρίσκομαι να δουλεύω στις Eσπερίδες και μετά στο Λυxνάρι και στα Tαβάνια... Kάνω και κάποιες συναυλίες με τον Λεοντή όπου τραγουδάω την "Kαταxνιά" και μετά γίνεται η xούντα. Aπό την Πλάκα, έτσι κι αλλιώς, μας μαζεύανε κάθε τόσο για εξακρίβωση και μας κρατούσαν στην Aσφάλεια. Πόσο μάλλον τώρα... Γυρίζω στον Zαμπέτα κι από 'κει αρxίζει και η δισκογραφία. Στην Kολούμπια μου κάνουν συμβόλαιο για ένα xρόνο. Hxογραφώ μόνο δύο τραγουδια, τα οποια τελικά δε βγήκαν ποτέ. "Στο Πέραμα, στο Πέραμα" και "Ξάπλωσε λίγο στο κρεβάτι" του Xρήστου Πίττα. Το πρώτο το έβγαλε μετά ο Μπιθικώτσης... Δουλεύω στα "Ταβάνια" στην Πλάκα όταν έρχεται ένα βράδυ ο Νίκος ο Αντύπας, διευθυντής της ΕΛΛΑΣΔΙΣΚ τότε (της μετέπειτα ΠΟΛΥΓΚΡΑΜ) και ο Σπύρος ο Ράλλης που ήταν παραγωγός, με ακούνε και μου λένε να κάνω συμβόλαιο μαζί τους. Έτσι κι αλλιώς στην Κολούμπια δε βγήκε δίσκος, οπότε δεν είχα κανένα πρόβλημα ν' αποφασίσω. Το πρώτο τραγούδι που ηχογραφώ στην ΕΛΛΑΣΔΙΣΚ είναι του Βασίλη Κουμπή η "Χαμένη πασχαλιά". Δεν πρόλαβε να βγει καλά-καλά, γίνεται η 21η Απριλίου, ήταν και Πάσχα, το απαγόρευσαν αμέσως. Έτσι ο πρώτος μου ουσιαστικά δίσκος γίνεται με τον Ζαμπέτα. "Θεσσαλονίκη" και "Μεταξουργείο". Και αμέσως μετά ο "Ξενύχτης" και το "Σπύρο μου, Σπυράκη μου"... Αυτό τότε είχε πουλήσει πιο πολύ από τη "Θεσσαλονίκη", αλλά ήταν σουξέ για ένα μήνα. Ενώ η "Θεσσαλονίκη" αντέχει μέχρι σήμερα... Στον Ζαμπέτα χρωστάω πολλά.Ίσως είναι ο μόνος που χρωστάω τόσα πολλά. Μου φέρθηκε παραπάνω από καλά κι ήταν για μένα οι πρώτες μου εμπειρίες. Δουλεύω μαζί του τότε κάπου δυόμισι χρόνια συνέχεια. Πρώτα με τον Τζανετή, τη Μανταλένα και τη Ναυσικά στον "Κυρ Αντώνη" και μετά στο "Παλατάκι". Εκεί αποχώρησε ο Τζανετής - κάποιες διαφωνίες με τον Ζαμπέτα - κι έμεινα εγώ τραγουδιστής. Την επόμενη σεζόν ο Ζαμπέτας δε θα δούλευε. Έτσι πάω με τη Μαρινέλλα στην "Παλιά Αθήνα". Είναι η πρώτη φορά που αναλαμβάνει μια δουλειά σαν μαέστρος ο Σπύρος ο Παπαβασιλείου. Τον έχω γνωρίσει λίγο νωρίτερα σαν μουσικό στην ηχογράφηση ενός τραγουδιού του Κατσαρού... Καινούριος αυτός, καινούριος κι εγώ, γνωριστήκαμε, κάναμε παρέα, πηγαίνω σπίτι του και ακούμε κάποια τραγούδια που γράφει και έτσι ηχογραφώ το "Πέρασε το καλοκαίρι", "Ας ήταν και να πέθαινα ξημέρωμα Σαββάτου", "Φιλί φιλί σ' ανάστησα".

ΟΔΟΣ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ Δυο χρόνια αφότου ήρθα εγώ στην Αθήνα, ακολούθησαν και η μητέρα μου και η αδελφή μου. Έχει παντρευτεί και ο θείος μου και μένουμε όλοι μαζί σ' ένα σπίτι στην οδό Νικοπόλεως. Η αδελφή μου, η μητέρα μου, η θεία, ο θείος και τα παιδιά του θείου πια. Το '66 γεννιέται ο πρώτος, '67 ο δεύτερος... Μεγάλη οικογένεια. Εντάξει, μια μεγάλη οικογένεια, πάντα έχει προβλήματα. Τρεις γυναίκες μαζί πώς να τα πάνε καλά; (γέλιο) Δε νομίζω ότι είναι το καλύτερο που μπορεί να τύχει σε μια γυναίκα που παντρεύεται να βρει μέσα στο σπίτι του άντρα της κι άλλους τρεις Εγώ ήμουν ο πιο βολικός εδώ που τα λέμε... Ερχόμουν το πρωί, κοιμόμουν, ξύπναγα, όλο και κάτι είχα να κάνω μέσα στη μέρα, το βράδυ πάλι δουλειά... Ήμουν και ο πιο μικρός οπότε με πρόσεχαν και περισσότερο... Ήμουν και "το παιδί που ξενυχτάει"... Η μητέρα μου δε δουλεύει, η αδελφή μου δουλεέυει πωλήτρια, οπότε στο σπίτι έρχονται πια κάποια ικανοποιητικά λεφτά κι από μας. Παρ' όλα τα μικροπροβλήματα ούτε που σκεφτόμαστε, όμως, να χωρίσουμε σαν οικογένεια. Μόνο όταν πια αρραβωνιάστηκε η αδερφή μου φύγαμε εμείς και πήγαμε... δίπλα πάλι, στην οδό Σκιάθου. Εκεί παντρεύτηκε η αδελφή μου και πάλι μένουμε όλοι μαζί. Ο γαμπρός μου, η αδελφή μου, η μάνα μου κι εγώ... Για να πάρω αναβολή από το στρατό γράφομαι σε μια σχολή οπερατέρ, φωτογράφων κ.τ.λ., στην αρχή μου άρεσε κιόλας, αλλά δεν είχα και το χρόνο. ¶λλωστε είχα πια βρει το δρόμο μου... Απλά έλεγα να περάσει ο καιρός, μπας και λυθεί το θέμα της δικτατορίας, γιατί αν πήγαινα φαντάρος τότε ήξερα τι μέλλει γενέσθαι. Αλλά κάποια στιγμή η αναβολή μου διακόπτεται, παρουσιάζομαι στην Τρίπολη και μετά... Αλεξανδρούπολη. Στη μονάδα που ήμουν ήταν όλοι χαρακτηρισμένοι. Δεν αποτελώ, λοιπόν, τίποτα το ιδιαίτερο. Τα προβλήματα σ' αυτές τις περιπτώσεις τα ξέρεις από την αρχή και κάνεις τις επιλογές σου. Αυτοί κάνουν μια προσπάθεια να σου σπάσουν το ηθικό, να σε ξεφτιλίσουν... Σε βάζουν να κάνεις δουλειές που πώς να αντέξεις; Τι να κάνεις κι εσύ... Εντάξει, ήρθαν παιδιά που έκαναν κέφι, είπαμε... Ο καθένας τις επιλογές του. Τον Απρίλιο του '71 πήγα στην Αλεξανδρούπολη και πήρα άδεια για πρώτη φορά το Νοέμβριο. Κι αυτή με... μέσον. Για να κατέβω να τραγουδήσω τον "¶γιο Φεβρουάριο". Τελικά, δεν μπόρεσα να κάνω την ηχογράφηση γιατί είχε αρρωστήσει η αδελφή μου, είχαμε προβλήματα και οι 4 μέρες πέρασαν έτσι. Γυρίζω επάνω χωρίς να ηχογραφήσω. Για να πάρω ξανά άδεια να κατέβω έτρεξε πολύ ο Γιώργος ο Κατσαρός. Είχα τραγουδήσει ένα τραγούδι του, αλλά δεν είχαμε καμιά ιδιαίτερη σχέση. Κάποιος του το είπε κι έτρεξε... Έτρεξε πολύ ο Γιώργος - για όλους έτρεχε ο φουκαράς τότε μέσω του αδερφού του - και 20 Δεκεμβρίου πήρα μια άδεια 4 ημερών πάλι και κατέβηκα. Ούτε κατάλαβα πώς ηχογράφησα τα τραγούδια, ούτε τι ηχογράφησα καλά-καλά... Δεν άκουσα και ολοκληρωμένη τη δουλειά. Απλά τα είπα κι έφυγα... Πιο πολύ σκεφτόμουν το ότι θα ήμουν 4 μέρες εκτός στρατού παρά τον "¶γιο Φεβρουάριο". Είκοσι ένα μήνες έμεινα στην Αλεξανδρούπολη. Από εκεί απολυθηκα, τον Ιανουάριο του 1973. Ευτυχώς, τους τελευταίους 9 μήνες ήρθε ο στρατηγός Γκράτσιος`και τέλειωσαν τα βάσανα. Δεν τον γνώριζα προσωπικά, αλλά ήξερα κάποια παιδιά που 'παιζαν στον ¶ρη. Εγώ πάντα Ολυμπιακός ήμουν, αλλά πριν πάω φαντάρος είχα ανέβει στη Θεσσαλονίκη κανά-δυο φορές κι είχα γνωριστεί και κάνει παρέα με κάτι παιδιά του ¶ρη. Ο Γκράτσιος ήταν φίλαθλος του ¶ρη και αυτοί του είπαν για μένα. Αν και αυτός δεν ήταν έτσι μόνο προς εμένα... Γενικά δεν τον ενδιέφεραν τα πολιτικά. Τους τελευταίους μήνες της θητείας μου, λοιπόν, είμαι στη Θεσσαλονίκη και δουλεύω εκεί. Για μεγάλα διαστήματα... Μιλάμε για 20 μέρες μαζεμένες... Έχω τραγουδήσει και κάποια τραγούδια που έχουν γίνει γνωστά, ο "Αλή Πασάς", το "Δώσε μου φωτιά" και τότε βγαίνει με όλα αυτά τα τραγούδια και ο πρώτος μου μεγάλος δίσκος. Έχω αρχίσει να βγάζω λεφτά και βοηθάω και το σπίτι. Γιατί πιο πριν είχαμε προβλήματα... Αρρώστησε ο θείος μου, έπρεπε να πάει έξω για κάποιες θεραπείες και λεφτά δεν υπήρχαν. Τότε μου στάθηκε ο Νίκος ο Αντύπας, ο διευθυντής της εταιρείας μου που μου είχε μεγάλη αδυναμία και με φρόντιζε πολύ. Μου στάθηκε και οικονομικά και...

Ο ΚΑΤΣΑΡΟΣ, ΤΑ ΚΥΘΗΡΑ, Ο ΜΟΥΣΑΦΙΡΗΣ Απολύομαι, κάθομαι και δουλεύω τρεις μήνες ακόμα στη Θεσσαλονίκη και μετά κατεβαίνω εδώ και πάω να δουλέψω στη "Φαντασία" με Καλατζή, Δώρο Γεωργιάδη, Μενιδιάτη και Κωστή Χρήστου. Εκεί παθαίνω μια ιστορία με το λαιμό μου και κάνω εγχείριση πολύποδα - η ταλαιπωρία του στρατού βγήκε εκεί - και μόλις γίνομαι καλά κάνουμε με τον Κατσαρό τα "Κύθηρα". Μπορώ να πω ότι ήμουν τυχερός. Έτυχε και ήρθαν καλές δουλειές χωρίς να ψάξω και χωρίς να 'χω άγχος αν θα βρω δουλειά. Διότι... ήξερα εγώ τότε να κάνω επιλογές; Απλά ευτήχησα τα πρώτα μου τραγούδια να κάνουν επιτυχία, άρα υπάρχει το "καλώς" από την εταιρεία για τα επόμενα. Κάνω τα "Κύθηρα". Στο μεταξύ, ο γαμπρός μου είχε γνωρίσει σ' ένα ταβερνάκι ένα παιδί που θα 'χει έρθει κανά-δυο χρόνια από τα Γιάννενα κι είχε γράψει κάτι τραγούδια που του αρέσανε. Μου το λέει, πάμε και έτσι γνωρίζω τον Τάκη Μουσαφίρη. Πήγαμε στο σπίτι του, διαλέξαμε τραγούδια, ήρθε εκείνος στο δικό μας... Ο Τάκης είναι ένας πολύ γήινος άνθρωπος. Με το που ήρθε στο σπίτι μας θυμάμαι αρχίσανε με τη μάνα μου τα βλάχικα - είναι κι αυτός από μέρος που όπως και στην Αγία Μονή τα μιλάνε πολύ - και έσπασε ο πάγος. Το πρώτο τραγούδι του που μου παίζει είναι το "Πες μου πού πουλάν καρδιές". Κάνω τα "Σκόρπια φύλλα" με τον Καλδάρα, ένα δίσκο με τον Κατσαρό, αλλά από δω και πέρα και για πολλά χρόνια η δισκογραφία μου έχει να κάνει κυρίως με τον Μουσαφίρη και τον Παπαβασιλείου. "Κυρά ζωή", "Λαϊκά '76", "Ερωτικά λαϊκά"... Μ' αυτά γίνεται η καθιέρωση. "Σε μια στοίβα καλαμιές", "Καλοκαίρια και χειμώνες", "Κάνε κάτι λοιπόν να χάσω το τρένο"... Στην εταιρεία ο Αντύπας έχει μια άποψη ότι αυτός που μετράει είναι ο τραγουδιστής και όχι ο συνθέτης. Ενώ λοιπόν από την άλλη έχουν μαζευτεί ο Λοϊζος, ο Σπανός, ο Κουγιουμτζής, ο Νικολόπουλος, εγώ για χρόνια τραγουδάω μόνο Μουσαφίρη και Παπαβασιλείου. Δεν το λέω με παράπονο... Με τον Σπύρο δουλέυαμε και στα μαγαζιά μαζί. Κάναμε πιο πολλή παρέα απ' ό,τι με τους δικούς μου. Από την άλλη, ο Τάκης είχε ένα μπαούλο τραγούδια. Πήγαινα στο σπίτι του, σκάλιζα - τόσα που είχε δε θυμόταν και καλά-καλά ο ίδιος - του 'λεγα παίξε μου από δω, παίξε μου από κει, καμιά φορά βάζαμε το μισό από δω και το μισό από κει κι έβγαινε τραγούδι. Αλλά πιστεύω ότι ο κάθε τραγουδιστής ζηλεύει κι άλλα πράγματα. Απ' αυτά που ακούει γύρω του. Και δεν υπήρχε η δυνατότητα για κάτι τέτοιο... Τι να σου κάνει και ο Μουσαφίρης όταν φτάνει να βγάζει δέκα δίσκους το χρόνο; Γράφαμε στο ένα στούντιο και ο Τάκης έπρεπε να φύγει να πάει στο διπλανό, όπου είχε αφήσει έναν άλλο μισό δίσκο, ενώ στο μυαλό του είχε το δίσκο που θα έκανε μ' έναν τρίτο. Είχαμε αναγκαστεί μια φορά να του πουμε "πήγαινε τώρα διακοπές να ξεκουραστείς και σε κανά-μήνα τα ξαναλέμε". Εντάξει, στην αρχή μπορεί να ήταν και γι' αυτόν θέμα επιβίωσης. Μετά όμως μπορούσε να κάνει επιλογές. Τι να σου κάνει και το ταλέντο; ¶μα το πάρουμε και το τραβάμε, το τραβάμε, το τραβάμε, το... ξεχειλώνουμε.

ΠΑΡΑΞΕΝΟΣ ΚΑΙΡΟΣ Κάποια στιγμή προτείνει στην εταιρεία ο Χατζηνάσιος τα "Συναξάρια". Ποτέ δεν έιχα φανταστεί το Γιώργο να γράφει λαϊκά... Αν και από αυτό το δίσκο περπάτησαν όχι τόσο τα λαϊκά όσο οι μπαλάντες. Μετά ξανά με τον Σπύρο για να φτάσουμε στα "Πικροσάββατα" με τον Θεοδωράκη και τον Λευτέρη Παπαδόπουλο. 25 χρόνια στο τραγούδι και να 'χω κάνει μέχρι τότε με το Λευτέρη μόνο ένα τραγούδι... Το "Δυο γαρουφαλάκια σου κρατώ" με μουσική του Πλέσσα. Ο Λευτέρης δεν συνεργαζόταν με την "Πόλυγκραμ", γιατί οι άνθρωποι με τους οποίους συνεργαζόταν ο Λευτέρης δεν ήταν στην "Πόλυγκραμ". Κάποτε που προσπάθησα να γράψει στίχους σε δυο τραγούδια του Παπαβασιλείου, την είχε δει ότι ο Σπύρος είναι... δεξιός. Κι άμα του κάτσει κάτι του προέδρου, του 'κατσε... (γέλια) Τέλος πάντων. Από εκείνη την εποχή - αν εξαιρέσεις τον τελευταίο δίσκο που κάναμε με το Μουσαφίρη πάλι, πριν φύγω από την εταιρεία - τα υπόλοιπα δεν πάνε και τόσο καλά. Δεν κάναν τα μεγάλα νούμερα... Κι όταν έχεις μάθει κάθε δίσκος να πουλάει 100.000-120.000 και να πέφτεις στις 40.000-50.000 είναι ένα πρόβλημα. Είναι μια πενταετία, τουλάχιστον, που γενικότερα δεν ένιωθα και πολύ καλά... Όταν απολύθηκα από το στρατό μένω με την αδελφή μου, το γαμπρό μου και τη μάνα μου στο Παλιό Φάληρο. Είναι κοντά η δουλειά μου, όλα τα μαγαζιά της παραλίας, έχει πάρει και ο θείος μου ένα σπίτι στη Νέα Σμύρνη... Πάλι μαζί σχετικά. Το '79 παντρεύομαι. Πριν παντρευτώ είχαμε μια σχέση ένα-ενάμιση χρόνο. Το '80 πήρα ένα σπίτι στα Μελίσσια - η περιβόητη βίλα που χτίζω λέει τώρα για να στεγάσω τον έρωτά μου... έτσι διάβασα. Έμεινα εκεί σαν παντρεμένος, αλλά και μετά, όταν χώρισα, το '86 - '87. Είναι η`πρώτη φορά τότε που μένω μόνος. Οι δικοί μου μένουν ακόμα στο Παλιό Φάληρο. Νιώθω απαίσια... Δεν έχω μάθει να ζω μόνος. Ξυπνούσα και δεν ήθελα να πω καλημέρα σε κανέναν... Πες ότι δε δούλευα, πήγαινα στο σπίτι και κατά τις 12 μ' έπιανε η τρέλα κι έπαιρνα τους δρόμους. Δεν ήθελα να κάθομαι στο σπίτι χωρίς να έχω κάποιον να συζητάω... Από την άλλη, είμαι κοτζάμ άντρας, 40 χρονών πια. Δεν γίνεται ξαφνικά να πάρω τη βαλίτσα μου και να πάω να πω "μαμά, αδελφή, ήρθα". Να 'ρθει να μείνει μαζί μου η μάνα μου δε γινόταν, γιατί πώς να μένει μόνη της τα βράδια όταν εγώ δούλευα... Κρατάω μια στάση παθητική τελείως. Γύρω στα δυόμισι χρόνια. Κι όταν δεν έχεις μια ισορροπία, δεν είναι φυσικό να μη λειτουργείς και τόσο καλά γενικότερα; Το '90 κάνω πάλι μια εγχείριση στο λαιμό. Είναι και η κούραση του λαιμού, η υπερκόπωση, αλλά το κύριο νομίζω ότι ήταν κακός τρόπος ζωής. Τσιγάρα, ξενύχτια... Είχα αποφασίσει από καιρό ότι θα φύγω από την "Πόλυγκραμ". Έγινε καβγάς για να κάνω το δίσκο με τον Κουγιουμτζή. Ένα δίσκο που για μένα θα μπορούσε να πάει καλύτερα... Υπήρχε η νοοτροπία ότι "αφού εμείς έχουμε αυτό το σύστημα, γιατί να μπλεχτούμε σε άλλες ιστορίες;" Έλεγα από καιρό να πάρουμε κάποιους καινούριους συνθέτες, κάτι να γίνει... Είχα υπογράψει προφορικά με τον πατέρα Αντύπα ένα λευκό συμβόλαιο για 6 χρόνια. Τότε βγαίνει ο νόμος ο ελληνικός για τα συμβόλαια των τριών χρόνων. Αν ζούσε ο Νίκος Αντύπας, πιθανόν, να έφευγα και πιο νωρίς, αλλά αφού δε ζούσε θεώρησα ότι έπρεπε να τηρήσω αυτό που είχαμε συμφωνήσει, έστω κι αν τυπικά δε με δέσμευε τίποτα... Έτσι, ενώ ήμουν ελεύθερος, έμεινα δυόμισι χρόνια ακόμα. Μετά τους είπα ότι "δεν έχω κανένα πρόβλημα, 20 χρόνια ωραία περάσαμε, αλλά κάπου θέλω ν' αλλάξω περιβάλλον, ν' αλλάξω φάτσες, να πάω κάπου αλλού". Έτσι έφυγα και πήγα στη Μίνως. Όπου ο πρώτος δίσκος είναι... μια από τα ίδια. Ξαφνικά εκεί γίνανε διάφορα πράγματα... Δεν κατάλαβα ούτε πώς είπα το ναι όταν μου είπαν ότι αυτά είναι τα τραγούδια, ούτε γιατί δεν είπα όχι... Όχι πως τα τραγούδια δε μου αρέσανε, αλλά... Εγώ πήγαινα να δουλέψω με τον Θεοφίλου, μου λένε με τον Μπενέτο... Δεν τον ήξερα καθόλου, δεν είχα πει ούτε καλημέρα μαζί του. Λέω "κάτι δεν πάει καλά εδώ. Για πέταμα μ' έχουν". Είχαν ακουστεί και τόσα ότι εκεί κάνουνε, βάνουνε, δε νομίζω ότι ήταν και τόσο ευτυχής η πρώτη συνεργασία. Δεν πρόλαβα να πάω και σκεφτόμουν να φύγω... Είχε κουραστεί ο λαιμός μου πάρα πολύ. Έπρεπε να ξεκουραστώ. Κάτι που δεν έκανα. Μου παρουσιάστηκε πάνω στη δουλειά. Δε γινότανε να σταματήσω. Τα καλά του επαγγέλματος. Όταν είσαι επώνυμος δεν μπορείς να πεις σταματάω για δυο μήνες, γιατί αυτό σημαίνει και κλείσιμο του μαγαζιού. Κι αυτό έχει μύρια προβλήματα. ¶ντε υπομονή να κάνω αυτό, να κάνω εκείνο για να περάσει η σεζόν. Δούλευα στα "Παλιά Δειλινά". Δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα από το να βγαίνεις να τραγουδήσεις, να θες να κάνεις κάποια πράγματα και να μην μπορείς. ¶λλα να κάνεις κι αλλιώς να σου βγαίνουνε. Είναι τραγικό... Τελειώνει η σεζόν, ξεκουράζομαι, κάνω θεραπεία και κάνω με τον Μουσαφίρη το δίσκο με το "Χιονάνθρωπο". Επειδή δε δούλευα και ήμουν ξεκούραστος μπόρεσα και τον έκανα. Αλλά υπήρχε πρόβλημα. Πήγαινα κι έκανα ένα τραγούδι την ημέρα. Ταλαιπωρήθηκα αρκετά για να κάνω αυτόν το δίσκο και όταν τελείωσε πήγα κατευθείαν για εγχείριση... Μετά έρχεται ένας ακόμα δίσκος με τον Παπαβασιλείου. Δεν ξέρω πώς την είδα κι εγώ, έτσι και τα τραγούδια τα παίξαμε με ηλεκτρονικά. Το θέμα είναι ότι στο στούντιο μου άρεσε. Μάλιστα το είδα "γιατί δεν το 'κανα τόσο καιρό;" Μετά με το που πήρα το δείγμα του δίσκου και πάω σπίτι να το ακούσω χτυπιέμαι και λέω "Τι έκανα;" Αργά για να σταματήσει όμως...

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗ ΣΑΛΟΝΙΚΗ Mπορεί να απογοητεύτηκα στην αρxή που μου πρότειναν τον Mπενέτο για παραγωγό, αλλά ουσιαστικά με τον Mπενέτο εγώ καταλαβαίνω τι πάει να πει παραγωγός. Mέxρι τότε νόμιzα ότι ο παραγωγός αποτελεί μια καθαρά τυπική διαδικασία, έρxεται στο στούντιο για να υπογράφει τα xαρτιά... Kατά τ' άλλα εγώ έψαxνα τα τραγούδια, εγώ φρόντιzα. Mε εξαίρεση τον "¶γιο Φεβρουάριο" και τα "Συναξάρια" που είπα πώς έγιναν και όντως δούλεψε πολύ γι' αυτά ο Φίλιππος Παπαθεοδώρου... Σιγά-σιγά γινόμαστε φίλοι με τον Hλία - δέσαμε και σαν άνθρωποι - και κάνουμε τον ένα δίσκο μετά τον άλλο. O δίσκος με τον Nικολόπουλο και τον Λευτέρη Παπαδόπουλο είναι μια δουλειά που ποτέ δεν μπόρεσα να καταλάβω γιατί δεν πήγε. Eίxε πολύ ωραία τραγούδια... Aκόμα δεν μπορώ να βγάλω συμπέρασμα, να πω "αυτό το λάθος κάναμε". Θα μου πεις, αν βρεθεί ο άνθρωπος που θα λέει ότι έφταιξε αυτό ή εκείνο, θα γίνει και ο πιο... πλούσιος στον κόσμο... Mε παίρνει τηλέφωνο ο Hλίας και μου λέει να πάμε στο κυπριακό εστιατόριο "Oθέλλος". Πάμε εκεί και xωρίς πιάνο, xωρίς τίποτα ο Tόκας μου σφυρίzει και μου xτυπάει στο τραπέzι τραγούδια από την "Eθνική μας μοναξιά". Δεν είναι ό,τι καλύτερο να ακούσεις να παίzει έτσι τραγούδια ο Tόκας. Tα παίzει και τα τραγουδάει όλα ίδια. Δεν ξέρεις αν είναι zειμπέκικο ή xασάπικο. Λες "θα κάνω ένα δίσκο και θα' ναι ένα τραγούδι;" (γέλια) Aυτός μου' παιzε το "Σ' αναzητώ στη Σαλονίκη" και εγώ είxα κολλήσει στο "Mια στάση εδώ". Γενικά όμως, μου άρεσαν τα τραγούδια. Xρόνια τον ήξερα τον Tόκα και λέγαμε να κάνουμε δουλειά μαzί. Ξεκινάμε και κάνουμε το δίσκο... Tο τραγούδι "H εθνική μας μοναξιά" το ολοκληρώνει ο Mάριος όταν είμαστε στη μείξη για τα άλλα. Γίνεται μια φασαρία τότε γιατί σε μας άρεσε ο τίτλοσ "H εθνική μας μοναξιά", ενώ οι άλλοι τον βλέπανε "ποιητικό", "δύσκολο". Eυτυxώς, ο Hλίας άμα θέλει περνάει κάποια πράγματα τελείως... δημοκρατικά: "Aυτό είναι και τέλειωσε". Tον Σπανό τον ξέρω από τα xρόνια των μπουάτ. Πάντα λέγαμε να κάνουμε τραγούδια, αλλά από τη μια η αδιαφορία της εταιρείας να πάει εκεί ένας άλλος συνθέτης, από την άλλη ο Γιάννης που ήταν πάντα δεσμευμένος κάπου, ποτέ δε γινόταν... Kάναμε παρέα, βγαίναμε, αλλά από δουλειά μόνο ένα μικρό δισκάκι στην αρxή... Eίναι κι εκείνος ο γνωστός Γιάννης ο τεμπέλης, ο "βαριέμαι"... (γέλια) φτάσαμε στο 1993 για να κάνουμε ένα δίσκο μαzί. Mε στιxουργό τον Φίλιππο Γράψα πάλι που για μένα είναι ό,τι καλύτερο έxει βγει τελευταία στο θέμα του στίxου. Aυτό το παλικαρίσιο, αυτή η λεβεντιά που διαθέτει, εμένα μου αρέσει... Kι έτσι έρxεται και ο δεύτερος δίσκος με τον Mάριο Tόκα. Eυτυxώς, εδώ ήταν πιο συγκεκριμένα τα πράγματα. Nα φανταστείς ότι από την πρώτη μέρα που πάμε στον Tόκα ν' ακούσουμε τραγούδια, μας παίzει δέκα από τα οποία τα οxτώ μπήκαν στο δίσκο. Tο να έxει ο Tόκας έτοιμα δέκα τραγούδια μαzί, είναι για το βιβλίο Γκίνες... Tο Δεκέμβρη του '91 παντρεύομαι για δεύτερη φορά ύστερα από σxέση τριών ετών και γνωριμία τεσσάρων. Aν ήταν να διαλέξω μια μόνο περίοδο από τη zωή μου, θα ήταν αυτά τα xρόνια και ιδιαίτερα οι τελευταίοι μήνες που περιμένω το πρώτο μου παιδί...

 http://www.youtube.com/watch?v=3RTFmUQTyeg

Ήθη & Έθιμα

Ήθη & Έθιμα

Χριστουγεννιάτικα έθιμα Θεσσαλίας

ΚΛΩΝΑΡΙΑ ΣΤΟ ΤΖΑΚΙ:
Στη Θεσσαλία, τα νεαρά κορίτσια και αγόρια, επιστρέφοντας στο σπίτι από την εκκλησία, τοποθετούν δίπλα στο αναμμένο τζάκι μικρά κλαδιά δέντρων, που αντιπροσωπεύουν τις προσωπικές τους επιθυμίες. Κλαδιά κέδρου για τα κορίτσια και αγριοκερασιάς για τα αγόρια.
Φροντίζουν μάλιστα τα κλαδιά αυτά να είναι λυγερά, αφού το κλαδί που θα καεί πρώτο αντιπροσωπεύει καλούς οιωνούς για τον κάτοχό του. Συγκεκριμένα, πιστεύεται ότι το άτομο, του οποίου το κλαδί κάηκε πρώτο, θα είναι και το πρώτο που θα παντρευτεί.
ΕΘΙΜΑ ΤΡΙΚΑΛΩΝ:
Πολλά από τα χριστουγεννιάτικα έθιμα στο νομό Τρικάλων έχουν χαθεί στο πέρασμα του χρόνου και μόνο λίγα από αυτά και σε ορισμένες περιοχές τα ακολουθούν πιστά οι κάτοικοι. Ένα από πιο χαρακτηριστικά έθιμα που αντέχει ακόμα είναι η λεγόμενη "γουρνοχαρά". Το κάθε σπίτι δηλαδή που σφάζει γουρούνι προσκαλεί όλους τους συγγενείς και φίλους να φάνε και να γλεντήσουν μαζί, ενώ σε ορισμένες περιοχές μόλις σφάξουν τον χοίρο, η νοικοκυρά παίρνει έναν τσίγκο, βάζει επάνω μερικά κάρβουνα, ρίχνει και λίγο θυμίαμα και περνάει μπροστά από τους άνδρες, που βρίσκονται γ0ύρω από το σφαγμένο γουρούνι. Τους θυμιατίζει και αυτοί με το χέρι τους αερίζουν την φωτιά και λένε την ευχή: "Να το φάτε με υγεία και του χρόνου μεγαλύτερο". Έπειτα ρίχνει τα κάρβουνα με το θυμίαμα στον κομμένο λαιμό του γουρουνιού για να το θυμιατίσει κι αυτό.
Οι γυναίκες στη συνέχεια ετοιμάζουν "την λίπα", "την αλευριά", και τα λουκάνικα, ενώ οι άνδρες τρώνε την περίφημη "τηγανιά", πίνουν και γλεντάνε, όλοι μαζί, γιατί αυτό επιτάσσει πιστά αυτή η μέρα.
Ανήμερα των Χριστουγέννων, άγρια χαράματα, οι πιστοί πηγαίνουν στην εκκλησία κι έπειτα αφού τελειώσει η θεία λειτουργία, σε σπίτια και αυλές ψήνουν "την γουρνάδα", όπου το ψήσιμο συνοδεύεται από καλή παρέα, κυρίως μεταξύ συγγενών και άφθονο κρασί ή τσίπουρο με μεζέ και διάφορα γλυκά.
Τα Χριστουγεννιάτικα κάλαντα τα παιδιά τα ψάλλουν είτε την παραμονή είτε ανήμερα. Παλαιότερα η κάθε παρέα που έλεγε τα κάλαντα χτυπούσε τις πόρτες των σπιτιών με ξύλα και μόλις η νοικοκυρά τους άνοιγε κατευθύνονταν στο τζάκι και ανακάτευαν την φωτιά με το ξύλο, λέγοντας ευχές για τη νέα χρονιά.
Χαρακτηριστικό έθιμο της Πρωτοχρονιάς είναι η βασιλόπιτα. Οι γυναίκες του σπιτιού, κάνουν ζυμάρι στο οποίο τοποθετούν νόμισμα, ένα κομμάτι κλήμα, άχυρο ή χορταράκι, μία μικρή πέτρα όπως κι ένα σπόρο καλαμποκιού.
Στο μεσημεριανό τραπέζι ο νοικοκύρης του σπιτιού θα κόψει τη βασιλόπιττα αφού πρώτα τη φέρει τρεις φόρες γύρω στο ταψί. Στη συνέχεια θα την μοιράσει σε κομμάτια με σειρά ηλικίας σε όλα τα μέλη της οικογένειας. Σε όποιον πέσει το κλήμα θα έχει πολλά σταφύλια, σε όποιον πέσει η μικρή πέτρα θα είναι δυνατός στην υγεία του, ενώ αυτός που θα πετύχει το άχυρο ή το χόρτο θα αποκτήσει πολλά ζώα, αυτός που θα πετύχει το νόμισμα θα γίνει πλούσιος και τέλος αυτός που θα πετύχει τα καλαμπόκι, θα κερδίσει τη φετινή σοδειά.

ΓΟΡΓΟΓΥΡΙ ΤΡΙΚΑΛΩΝ

 
ΓΟΡΓΟΓΥΡΙ

Δεκαεννέα χιλιόμετρα από τα Τρίκαλα, ακολουθώντας την αριστερή διακλάδωση μετά το Βαλτινό φτάνουμε στο Γοργογύρι, σε υψόμετρο 450 μ. Η κοινότητα, που περιλαμβάνει τον οικισμό του Διλόφου (υψόμ. 700 μ.), κατοικείται το χειμώνα από 730 και το καλοκαίρι από 850 ανθρώπους, οι οποίοι απασχολούνται στην κτηνοτροφία και στα υδροτριβεία. Ας σημειωθεί ότι στο Δίλοφο υπάρχουν εγκαταστάσεις Σαρακατσάνων.

Η αφθονία των νερών είναι το χαρακτηριστικό της περιοχής του Γοργογυρίου: ο παραπόταμος του Πηνειού Κεφαλοπόταμος και η πηγή του Λάκκα, οι πηγές Καρυές, Γαύρου, Κουκουνάρι και οι νεροδίνες (150-200 τον αριθμό). Βιότοπους αποτελούν ο Κεφαλοπόταμος και το παρόχθιο δάσος Παλαιοκόπρι Λάκκα (3 χλμ. από το χωριό) καθώς και η πηγή Γαύρου. Από τους τρεις παλιούς νερόμυλους που κινούνταν με τα νερά του ποταμού λειτουργεί σήμερα μόνο ο ένας.

Τέσσερις ώρες μακριά από το χωριό με τα πόδια βρίσκεται η κορυφή του Σταυρού (1.150 μ.). Η διαδρομή γίνεται συντομότερη (2 1/2 ώρες) μέσω Κόρης (ορεινού οικισμού του Ξυλοπάροικου). Από την Κόρη φθάνει κανείς και στο Τρύπιο Λιθάρι (1.901 μ.), που διακρίνεται από την πλατεία του Γοργογυρίου. Από το Σοφλέρι Κοτρώνι, σε απόσταση 50 μ. από το χωριό, φαίνονται τα Μετέωρα και η Λάρισα. Άλλα ψηλώματα στην περιοχή είναι οι Ψήλες (χρησιμοποιούνται από την Αερολέσχη) και ο Φτερόλακκας. Κοντά στο χωριό βρίσκεται το Παλαιομονάστηρο, ερείπια μονής που λειτουργούσε πριν από τρεις αιώνες.

Σε καλή κατάσταση διατηρείται η εκκλησία της Παναγίας Θεοτόκου του 1857. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν δυο σπίτια της ίδιας περίπου εποχής. Στις 8 Σεπτεμβρίου, γιορτή του Γενεσίου της Θεοτόκου, και στις 26 Οκτωβρίου, του Αγίου Δημητρίου, το Γοργογύρι πανηγυρίζει με θρησκευτικές εκδηλώσεις που ακολουθούνται από κοινό φαγητό («καζανιά»), παρουσίαση παραδοσιακών χορών από τον τοπικό χορευτικό όμιλο και κλαρίνα στην πλατεία του χωριού.

Στην πλατεία πάλι, ανήμερα το Πάσχα, γίνονται διάφορες εκδηλώσεις που περιλαμβάνουν θεατρική παράσταση και παρουσίαση προσκεκλημένων χορευτικών συγκροτημάτων. Τέλος οι Απόκριες γιορτάζονται με φωτιές από πουρνάρια και χορό.

ΔΟΚΙΜΑΣΤΕ Γαρδούμπα και σπληνάντερο συνοδεύοντάς τα με ντόπια ρετσίνα στα εστιατόρια.
ΑΓΟΡΑΣΤΕ Πασταλάκια (φασολάκια) στα καφενεία. Μπομπότα από καλαμποκάλευρο που μπορεί να γίνει από ντόπιο καλαμπόκι, που θα αλέσετε στο νερόμυλο του Γιοβανίτη. Υφαντά που θα παραγγείλετε στις υφάντρες που δουλεύουν τον αργαλειό στο σπίτι.
ΕΠΙΣΚΕΦΤΕΙΤΕ Τις δριστέλλες και τις πηγές στο δρόμο προς την Κόρη.
ΕΠΙΔΟΘΕΙΤΕ ΣΕ Ορεινό ποδήλατο στο Γοργογύρι και στην Κόρη. Κολύμπι στο φράγμα του Διλόφου. Ορειβασία ως το Τρύπιο Λιθάρι.
ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ Το πανηγύρι της Παναγίας Θεοτόκου. Την Κυριακή της Αποκριάς.

Η φυσική ομορφιά του Γοργογυρίου προσφέρεται για απολαυστικούς περιπάτους, όπως αυτός που σε οδηγεί στην κορυφή του Σταυρού, στον Κόζιακα και που διαρκεί τέσσερεις ώρες αλλά και την κορυφή « Τρύπιο Λιθάρι», υψόμ. 1901μ. μπορείς εύκολα να την θαυμάσεις από την πλατεία του χωριού και τέλος το ψήλωμα « Ψήλες» είναι συνυφασμένο με δραστηριότητες της Αερολέσχης.

      




ΤΑ ΧΩΡΙΑ ΤΩΝ ΤΡΙΚΑΛΩΝ (ΠΟΛΥΝΕΡΙ)

ΠΟΛΥΝΕΡΙ ΤΡΙΚΑΛΩΝ
Ορεινό χωριό της επαρχίας Τρικάλων (775 μ. μέσο υψόμετρο), 56 χλμ. ΝΔ της Πύλης . Είναι κτισμένο στις όχθες του Αρέντιου, και του Χαντζή οι οποίοι σμίγουν και σχηματίζουν παραπόταμο του Αχελώου, στα σύνορα με το νομό Καρδίτσας.Οι κάτοικοί του (γύρω στους 40 το χειμώνα, πάνω από 300 το καλοκαίρι) ασχολούνται αποκλειστικά με την κτηνοτροφία. Ξεχωρίζουν οι κορυφές Κάστρο (1.900 μ.) και Αη Λιας (1.200 μ., με θέα την Άρτα, τη Λευκάδα και τον Αμβρακικό). Η Ι. Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, κτίστηκε, κατά την παράδοση, τον 15ο αιώνα (1480μ.χ.σύμφωνα με επιγραφή στο θόλο του καθολικού). Έγιναν προσθήκες κατά τον 17ο αιώνα και πρόσφατα άλλες επεμβάσεις. Πανηγυρίζει με ιδιαίτερη λαμπρότητα το Δεκαπενταύγουστο. Από την Ι. Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, διασώζεται μόνο το καθολικό και κάποιες αξιόλογες τοιχογραφίες. ΕΠΙΣΚΕΦΤΕΙΤΕ Την εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, την κορυφή Αη Λιάς και Χούνη. ΕΠΙΔΟΘΕΙΤΕ ΣΕ Ψάρεμα πέστροφας στον Αρέντιο. ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ Το πανηγύρι του Δεκαπενταύγουστου και της 8ης Σεπτεμβρίου.


ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ



ΤΟ ΤΡΙΚΟΓΧΟ ΕΞΩΚΚΛΗΣΙ ΤΗΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΑ
Πάνω από την είσοδο του ναού εικονίζεται η Κοίμηση της Θεοτόκου


ΕΡΕΙΠΙΑ ΑΡΧΑΙΟΥ ΑΝΑΚΤΟΡΟΥ, του βασιλέα Κόθωνα, κοντά στο εξωκκλήσι της Μεταμόρφωσης. Βρέθηκαν χάλκινο ειδώλιο βοδιού και χάλκινα νομίσματα με προτομή, παράσταση ιππικών αγώνων και τη λέξη Θεσσαλία.
ΤΟ ΠΕΤΡΙΝΟ ΓΕΦΥΡΙ ΤΟΥ ΚΟΡΑΚΟΝΗΣΙΟΥ

Γεφυρώνει τον Αρέντιο ποταμό, στην τοποθεσία «Κορακονήσι». Εξυπηρετούσε την επικοινωνία των χωριών Πολυνερίου και Μυροφύλλου με τα Ελληνικά και από εκεί προς Μουζάκι, Τρίκαλα, Καρδίτσα. Έχει άνοιγμα τόξου 9,20 μ., ύψος 6,30 μ., πλάτος 2,50 μ. και μήκος 23,30 μ. Εντοιχισμένη πλάκα φέρει χρονολογία κατασκευής το 1201.


Η Παναγία (1480 μ.χ.)
ΠΑΡΑΜΕΡΟ
Ορεινό χωριό της επαρχίας Τρικάλων (1.040 μ.), σε απόσταση 61 χλμ. από τα Τρίκαλα και 38 χλμ. από την Πύλη. Το χωριό δημιουργήθηκε γύρω στο 1330 (υπάρχει σχετική επιστολή προς τον Μητροπολίτη Σταγών). Το δάσος Νταλαμήτρου (βιότοπος της αρκούδας) και οι κορυφές Όρνιο (1.800 μ.), Φούρκα (1.820 μ.) και Πυργάκι (1.600 μ.) περιστοιχίζουν το χωριό, που υδρεύεται από τις πηγές Γκούρα (1.260 μ.), Καραούλια (1.100 μ.) και Τζερεμέϊκα (με χώρο που προσφέρεται για πικ-νικ). Από τη Φούρκα διακρίνονται η Άρτα και ο κάμπος των Τρικάλων.
ΒΑΘΥΡΕΜΑ
38 χλμ. από την Πύλη και σε υψόμετρο 850 μ. βρίσκεται το Βαθύρεμα.
Αφθονούν τα νερά γύρω και μέσα στο Βαθύρεμα: οι πηγές Γκούρα, Βλαχόβρυση, Λαιούσα, Μουσαμάς, Μπουκουβάλα, Παλιοκόπρι, Ποτιστής, Κανάλια, Λειβάδια, αλλά και ο παραπόταμος του Αχελώου Βαθυρεματιώτης. Δάση από έλατα και οξιές και γυμνές βουνοκορφές συνθέτουν το τοπίο γύρω από το χωριό: Λαιούσα (1.800 μ.), Μαγγανιάρα (1.900 μ.), Παλιοκόπρι, Βλάχα και Τραμπάλα (1.500 μ.). Η θέα από τη Μαγγανιάρα προς το θεσσαλικό κάμπο είναι θαυμάσια. Στην αντίθετη κατεύθυνση, προς τα χωριά της Άρτας και τη Νεράιδα βλέπουν η Τραμπάλα και η Λαιούσα.
ΛΙΒΑΔΟΧΩΡΙ
Βρίσκεται 42 χλμ. από την Πύλη σε υψόμετρο 1.200 μ. και σ’ αυτό ανήκει ο συνοικισμός Διαλεγμένο. Δυο ώρες με τα πόδια από το Λιβαδοχώρι φθάνει κανείς στο Αυγό (2.200 μ.), απ’ όπου με το απόβρεχο, όταν η ατμόσφαιρα καθαρίζει, φαίνεται ο Παγασητικός Κόλπος, η Λίμνη του Πλαστήρα και το Ιόνιο Πέλαγος. Μια άλλη κορυφή που αξίζει να επισκεφθεί κανείς περπατώντας την απόσταση της μίας και μισής ώρας είναι η Χούνη, σε υψόμετρο 2.000 μ. Η Βουρτόπα (Ελάτινο) είναι πέρασμα της καφετιάς αρκούδας, ενώ στην Κρύα Βρύση φωλιάζουν αγριογούρουνα και ζαρκάδια. Το χωριό υδρεύεται από τα νερά των πηγών της Γκούρας που έρχονται από το Αυγό, και της Κρύας Βρύσης, που χύνονται στον Αχελώο. Μεταξύ Λιβαδοχωρίου και Βαθυρέματος, ο παραπόταμος του Αχελώου Βαθυρεματιώτης σχίζεται προς δυο κατευθύνσεις, από τις οποίες η μία περιβρέχει τα εξωτερικά όρια του Λιβαδοχωρίου.
ΝΕΑ ΠΕΥΚΗ
50 χλμ. από την Πύλη, ανατολικά της Μεσοχώρας, συναντούμε σε υψόμετρο 850 μ. τη Νέα Πεύκη, στην οποία ανήκει και ο συνοικισμός Καψάλι, 4 χλμ. πιο πάνω. Το χωριό βρίσκεται ανάμέσα στα δάση των Γούπατων, της Ιταμίας και του Χατζάκου, όπου καταφεύγουν πέρδικες και λύκοι. Μέσα στο χωριό κυλά το Κακόρεμα, ενώ στην είσοδό του κυλά παραπόταμος του Αχελώου. Πάνω από το χωριό υψώνονται οι κορυφές Αυγό (2.148 μ.) και Περιβόλι (1.800 μ.), στις οποίες φθάνει κανείς με 5 - 6 και 2 ώρες περπάτημα αντιστοίχως, για να απολαύσει την καταπληκτική θέα της γύρω περιοχής. Κοντά στη Νέα Πεύκη και προς τη μεριά της εκκλησίας, βρίσκονται οι πηγές Βρυσούλα και Φράξος (1.200 μ.) και το σπήλαιο Αλώνια, ενώ λίγο μακρύτερα προς τα ΒΔ συναντούμε την Κόκκινη Σπηλιά.
ΜΕΣΟΧΩΡΑ
Η Μεσοχώρα βρίσκεται 50 χλμ. από την Πύλη, στη συμβολή του Αχελώου με τον παραπόταμό του Συμνιώτη και σε υψόμετρο 800 μ., κάτω από τον ορεινό όγκο της Μεγάλης Ράχης. Αποτελείται από τους συνοικισμούς Εξοχή, Σπίτια και Τούρνο. Μια ώρα με τα πόδια, 6 χλμ. από το χωριό, το μονοπάτι οδηγεί στην κορυφή Αγκάθι ή Βαβούρι (1.665 μ.), ενώ με λίγο περισσότερο περπάτημα (τρεις ώρες, 6 χλμ.) - αλλά και με αυτοκίνητο και στις δυο περιπτώσεις - φθάνει κανείς στην κορυφή Χατζή (2.038 μ.). Από κει ψηλά βλέπει κανείς τα όρη των Αθαμάνων να απλώνονται στα ΝΑ προς την Άρτα, αλλά και τις πηγές του Αχελώου στο Χαλίκι και τα νερά του ποταμού, στα Δ, να περιτρέχουν τις παρυφές του Χατζή. Εποπτική εικόνα του χωριού και της γύρω περιοχής μπορεί κανείς να έχει από τις κοντινές θέσεις Βορρός (5 χλμ.) και Μαλόρραχη (6 χλμ.). Πολύ κοντά στο χωριό βρίσκονται ακόμη οι πηγές Κοχλαστήρας (3 χλμ.), Παλαιόμυλος (1 χλμ.), Γκούρα (4 χλμ.), Κορομηλιές (6 χλμ.). Το πράσινο και τα δροσερά νερά πολυάριθμων πηγών αποζημιώνουν όσους κάνουν τον κόπο να περπατήσουν τη δίωρη απόσταση μέχρι τα Λιβάδια - Αράντζου, όπου και η ομώνυμη πηγή. Στο Στουρνάρι σώζεται και παλιά βρύση. Η περίφημη λίθινη τοξωτή γέφυρα της Μεσοχώρας ή «γέφυρα Κόκκου Χατζηπέτρου».
ΑΡΜΑΤΟΛΙΚΟ
58 χλμ. από την Πύλη, φθάνει κανείς στο Αρματολικό, σε υψόμετρο 840 μ. στο οποίο ανήκουν και οι συνοικισμοί Λεφέϊκα, Σκλήθρα, Γράβο και Γούρνες (Αγία Τριάδα), οι κάτοικοι ζουν από την γεωργία, την κτηνοτροφία και την εποχιακή απασχόληση. Το Αρματολικό βρίσκεται ανάμεσα σε δάση από έλατα (Τσουραντάνη, Μαντριά) και δρυς, σημαντικούς βιότοπους που φιλοξενούν μεγάλο αριθμό αγρίων ζώων. Μέσα στη δασώδη περιοχή βρίσκεται η βρύση Καναλάκης. Το ίδιο το χωριό υδρεύεται από τα νερά των πηγών Μουχαλένες, Διαμαντόβρυση και Καλογριές. Από την Παχτουρνέτσα, σε υψόμετρο 2.000 μ. (1 χλμ. με τα πόδια, 5 χλμ. με το αυτοκίνητο) διακρίνονται η Άρτα και οι ακτές της Ηγουμενίτσας, αλλά και το Γαρδίκι, η Δέση και η Μουτσιάρα.
ΠΑΧΤΟΥΡΙ
Απέχει 58 χλμ. από την Πύλη, και βρίσκεται σε υψόμετρο 950 μ., σε μια εσοχή της Μεγάλης Ράχης. Φαντάζει σαν ένα καταφύγιο ανάμεσα στις κορυφές Καταφύλι (2.200 μ.), Παχτουρνέτσα (2.000 μ.), Τσαρδάκι (2.000 μ.) και Σουφλί (1.900 μ.), που στα πόδια του απλώνεται ο Αχελώος. Στο Παχτούρι ανήκει ο οικισμός του Αετού (Δοβρόι). Οι οξιές, τα έλατα και οι φράξοι του δάσους της Παναγίας, οι πολυάριθμες πηγές (Παλιοχώρι, Ποτιστής, Λάκκος, Μπαλτά, Παλιοστάνη, Χούνι, Τσίγκορι και λίγο μακρύτερα Παχτουρνέτσα, Σταυρός και Τσαρίτσανη) και το ρέμα Τσαγκλί δεν είναι τα μόνα ελκυστικά στοιχεία του περιβάλλοντος φυσικού χώρου. Υπάρχει ακόμη ο βιότοπος στο Αφτί, στα δυτικά του χωριού, στο πέρασμα προς την Αθαμανία, απ’ όπου είναι εύκολη η παρατήρηση αγρίων ζώων. Μιάμιση ώρα ποδαρόδρομο από τον Αετό, στη θέση Ποτιστής, βρίσκεται ωραιότατος καταρράκτης, με είκοσι μέτρα πτώση. Στο σπήλαιο του Χουλιαρά φαίνονται οι πολεμίστρες πίσω από τις οποίες είχε ταμπουρωθεί το χωριό στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας. Στη θέση Πλάκα, ο Αχελώος σχηματίζει φυσική πέτρινη λεκάνη, κατάλληλη για κολύμπι. Ανεβαίνοντας τέλος στο Καταφύλι (μέχρι τη Παλιοστάνη με αυτοκίνητο και μετά, δύο ώρες πεζοπορία) βλέπει κανείς τη λίμνη, τα Ιωάννινα, τον κάμπο της Άρτας και τη γύρω περιοχή.
ΝΕΡΑΙΔΑ
Σε υψόμετρο 1.100 μ. στην ανατολική πλαγιά της Μεγάλης Ράχης, στα σύνορα του νομού Τρικάλων με το νομό Άρτας, βρίσκεται η Νεράιδα σε απόσταση 70 χλμ. από την Πύλη. Λίγο μακρύτερα προς τα ανατολικά (6 χλμ.) και χαμηλότερα (700 μ.) απαντάται ο οικισμός της Λαφίνας, το παλιό Σκλίβενο.
Από την κοντινή κορυφή του Κριάκορα (2.500 μ.) βλέπει κανείς να απλώνονται στο βάθος η λίμνη των Ιωαννίνων και η πόλη της Άρτας. Στον Κριάκορα υπάρχει ενδιαφέρον σπήλαιο που κρατάει το χιόνι ακόμη και το καλοκαίρι και που η τοπική παράδοση το θέλει να είναι η είσοδος υπόγειου μονοπατιού που χρησιμοποιούσαν οι πρόγονοί τους για να περνούν κρυφά στην Ήπειρο στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας. Εντυπωσιακό είναι το τοπίο στο οροπέδιο Λάκκες (1.600 μ.). Σε μεγάλο υψόμετρο βρίσκονται και οι εξαιρετικής ωραιότητας πηγές της Νεράιδας (2.000 μ.) και του Χαλικίου (1.800 μ.)Ο Αχελώος, ο Γρεβενίτης και ο Γκούρας (Θεοδωριανίτης) είναι τα τρία ποτάμια που διασχίζοντας την περιοχή διασταυρώνονται και σχηματίζουν ανάμεσά τους μια νησίδα κατάφυτη με δρυς, που εξαιτίας της θέσης της ονομάζεται Μεσονήσι. Τις όχθες του Γρεβενίτη γεφυρώνει ωραίο πέτρινο γεφύρι των αρχών του 19ου αιώνα.
ΚΟΡΥΦΗ
Ορεινό χωριό του Ασπροποτάμου (700 μ.), σε απόσταση 82 χλμ. από τα Τρίκαλα. Το παλαιό του όνομα, Καπρόι, συνδέεται με την ύπαρξη αγριόχοιρων στην περιοχή. Οι κάτοικοι της Κορυφής είναι στην πλειονότητά τους κτηνοτρόφοι, ενώ αρκετοί εργάζονται στο φράγμα του Αχελώου.Το χωριό είναι κτισμένο σε τοποθεσία γραφική, μεταξύ των βουνοκορφών Καταφίδι (1.380 μ.) και Καπροβούνι (1.100 μ.). Υδρεύεται από τις πηγές Πηγαδούλι, Καλυβού, Αλατζέκου και Κλήματα. Το δάσος Μέγας Λόγγος γεμάτο έλατα και οξιές, αποτελεί καταφύγιο πολλών θηραμάτων.Στη θέση Σκίπς σώζεται νερόμυλος.
ΜΥΡΟΦΥΛΛΟ
73 χλμ. από την Πύλη, στις ΝΔ πλαγιές του Χατζή σε υψόμετρο 750 μ., βρίσκεται το Μυρόφυλλο (παλαιά ονομασία Μυρόκοβο) με τους οικισμούς του Γκολφάρι, Γλίστρα, Αγ. Γεώργιος, Φτέρη, Μπουρνιάς, Καραβέϊκα και Μηλότοπος σκορπισμένους στις πλαγιές του βουνού και πάντα κοντά στον Αχελώο. Το χωριό βρίσκεται πάνω στον κυριότερο άξονα σύνδεσης της Ηπείρου με τη Θεσσαλία, την παλαιά «Αμβρακία Οδό».
Το φυσικό περιβάλλον στο Μυρόφυλλο είναι από τα πιο πλούσια στην περιοχή αφού οι εναλλαγές του τοπίου (Αχελώος και ορεινοί χείμαρροι, δάση, χαράδρες) δημιουργούν μιαν εικόνα μαγευτική. Στις πηγές Γκούρα, Μάλεσι, Κρύα Βρύση (Καραβέικα) και Μαυρομάτα θα γευτεί κανείς την δροσιά του βουνού και στις πανέμορφες κορυφές Χατζή (2.038 μ.), Τζούμα (1.800 μ.), Βρομερή (1.850 μ.), Αλαμάνος (1.600 μ.), Σέλομο (1.500 μ. ) και Αϊ-Λιάς (1.800 μ.) θα απολαύσει το μεγαλείο της Νότιας Πίνδου που εποπτεύει από την Άρτα και το Ιόνιο πέλαγος μέχρι τον θεσσαλικό κάμπο. Τα παρθένα δάση του όρους Χατζή, του Σέλομο και Πετρομπά προσφέρουν καταφύγιο σε αρκετά είδη της άγριας πανίδας (ζαρκάδια, ελάφια, λύκους) ενώ αρκετά είναι και τα είδη της άγριας χλωρίδας, πολλά από τα οποία χρησιμοποιούνται από τους κατοίκους είτε ως φαγώσιμα είτε για θεραπευτικούς σκοπούς.
ΠΟΛΥΝΕΡΙ
Ορεινό χωριό της επαρχίας Τρικάλων (760 μ.), 60 χλμ. ΝΔ της Πύλης. Είναι κτισμένο στις όχθες του Αρέντιου, παραποτάμου του Αχελώου, στα σύνορα με το νομό Καρδίτσας. Ξεχωρίζουν οι κορυφές Κάστρο (1.900 μ.) και Αϊ-Λιάς (1.200 μ., με θέα την Άρτα και τον Αμβρακικό).
ΒΑΛΚΑΝΟ
58 χλμ. από την Πύλη, σε υψόμετρο 740 μ., κοντά στον παραπόταμο του Αχελώου, βρίσκεται το Βαλκάνο. Αξίζει τον κόπο να επισκεφθεί κανείς το χωριό το καλοκαίρι, όταν η διαφορά θερμοκρασίας με την πεδιάδα είναι αισθητή και πράγματι ανακουφιστική, και να περπατήσει τη μικρή απόσταση μέχρι το βουνό της Λαίουσας, με τα άφθονα κρύα νερά των πηγών του, κατάφυτο με οξιές και έλατα.
ΜΟΣΧΟΦΥΤΟ
Βρίσκεται σε υψόμετρο 800 μ., κάτω από τις επιβλητικές κορυφές της Λαιούσας και του Ξηροβουνίου, σε απόσταση 52 χλμ. από την Πύλη. Στο χωριό ανήκουν οι συνοικισμοί Ορεινή, Πλατανάκια και Λεπτοκαρυά.
ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ ΠΕΡΙΗΓΗΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ
Από τις πιο όμορφες διαδρομές, με επίκεντρο την ιστορική Μεσοχώρα, βυθισμένη στις χαράδρες που σχηματίζει ο Αχελώος και οι παραπόταμοί του, ανάμεσα στις απότομες πλαγιές της Νότιας Πίνδου, είναι η διαδρομή που ακολουθεί τους πρόποδες του όρους Χατζή. Το ένα σκέλος της διαδρομής που καταλήγει στην Κορυφή ακολουθεί την κεντρική κοίτη του Αχελώου και κινείται ανάμεσα στις κορυφές Χατζή (2.038 μ.) και Μεγάλη Ράχη ενώ το άλλο σκέλος που καταλήγει στο πανέμορφο Μυρόφυλλο ανηφορίζει στον αυχένα της Γκρόπας για να κατηφορίσει στη συνέχεια στην κοιλάδα (η οποία σε ορισμένα σημεία γίνεται χαράδρα) του Βαθυρεματιώτη, παραπόταμου του Αχελώου. Αυτό το δεύτερο σκέλος αποτελεί και το τελευταίο τμήμα της φυσικής διάβασης της Πίνδου η οποία ένωνε την Δυτική Θεσσαλία με την Ήπειρο. Η άγρια ομορφιά των αλπικών κορυφών που εναλλάσσεται με τα πυκνά δάση και τα νερά που άλλοτε ρέουν ήρεμα - πάντα με κατάληξη τον Αχελώο - κι άλλοτε πέφτουν σχηματίζοντας μικρούς καταρράχτες δίνουν στην περιοχή μιά εικόνα μοναδικού κάλλους.
http://www.polineri.gr/  http://www.facebook.com/#!/groups/poluneri/

EΛΑΤΗ-ΠΕΡΤΟΥΛΙ

Ελατη-Περτουλι

Τα βουνά των ονείρων μας

Κόζιακας, Νεράιδα, Λουπάτα, Μαρόσα, Αυγό, Τριγγία, Κακαρδίτσα. Επιβλητικές κορυφές της Πίνδου, του κυριότερου ορεινού όγκου της Ελλάδας, όλες πάνω ή κοντά στα 2000 μέτρα. Κι ανάμεσά τους, διαμαντάκια πραγματικά, στολίδια φτιαγμένα από ανθρώπινο χέρι, το Περτουλι, η Ελατη, η Πύλη, η Πύρρα, το Νεραιδοχώρι και δεκάδες άλλα χωριά, πέτρινα γεφύρια, μοναστήρια, κρήνες, ξωκλήσια.

Η ανάγκη για επιβίωση μετατράπηκε σε γνώση και ικανότητα για τους ανθρώπους που επέλεξαν να τιθασεύσουν αυτό το πανέμορφο μα και δύσκολο κομμάτι της ελληνικής φύσης. Λες και υπήρχε κάποια θεϊκή επιταγή, μόνο άξιοι και ικανοί άνθρωποι να μπορέσουν να στεριώσουν και να γίνουν κάτοικοι αυτών των περιοχών. Άνθρωποι σκληροτράχηλοι, δυνατοί, έξυπνοι και νοικοκυραίοι. Που γεφύρωσαν φαράγγια, έχτισαν αρχοντικά, έφτιαξαν δρόμους (στράτες) επικοινωνίας και τέλος ύμνησαν το Δημιουργό αφιερώνοντάς του πανέμορφες μονές και εκκλησίες. Και στο πέρασμα του χρόνου, όταν η βιομηχανοποίηση, η αστυφιλία και η εξέλιξη απείλησαν να τους αφήσουν στο περιθώριο, αυτοί βρήκαν τον τρόπο να κρατήσουν ζωντανό τον τόπο τους, μετατρέποντάς τον σε έναν από τους πιο δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς για όλες τις εποχές του έτους.

Έτσι, με αιχμή του δόρατος τα πασίγνωστα χωριά Ελατη και Περτουλι, με πλήθος επιλογών διαμονής σε ξενώνες, ξενοδοχεία, δωμάτια, σπιτικό φαγητό ακόμη και σε ταβέρνες, το μικρό αλλά συμπαθητικό χιονοδρομικό κέντρο και τα δεκάδες αξιοθέατα της περιοχής μπορούν να εγγυηθούν στον επισκέπτη ότι θα περάσει ονειρεμένες στιγμές σε μία από τις πιο όμορφες και αυθεντικές περιοχές του ν.Τρικάλων.

Αποστάσεις:
Ελατη - Τρικαλα: 31 χλμ
Ελατη - Πύλη: 13 χλμ
Ελατη - Περτούλι: 14,5 χλμ
Ελατη - χιονοδρομικό κέντρο: 8,5 χλμ
Περτουλι - Τρικαλα: 45,5 χλμ
Περτουλι - Πύλη: 27,5 χλμ
Περτούλι - Χιονοδρομικό κέντρο: 6 χλμ
Πύλη- Τρίκαλα: 18 χλμ
Πύλη-χιονοδρομικό κέντρο: 21,5 χλμ
Νεραϊδοχώρι - Τρίκαλα: 50,5 χλμ
Νεραϊδοχώρι - Πύλη: 32,5 χλμ
Νεραϊδοχώρι - Ελατη: 19,5 χλμ
Νεραϊδοχώρι - Περτουλι: 5 χλμ
Νεραϊδοχώρι - χιονοδρομικό κέντρο: 11 χλμ
Πύρρα- Τρίκαλα: 56 χλμ
Πύρρα-Πύλη: 38 χλμ
Πύρρα-Ελάτη: 25 χλμ
Πύρρα-Περτούλι: 10,5 χλμ
Πύρρα-χιονοδρομικό κέντρο: 16,5 χλμ



ΜΕΤΕΩΡΑ

Τα Μετέωρα είναι ένα σύμπλεγμα από τεράστιους σκοτεινόχρωμους βράχους που υψώνονται έξω από την Καλαμπάκα, κοντά στα πρώτα υψώματα της Πίνδου και των Χασίων. Τα μοναστήρια των Μετεώρων, που είναι χτισμένα στις κορυφές κάποιων από τους βράχους, είναι σήμερα το δεύτερο πλέον σημαντικό μοναστικό συγκρότημα στην Ελλάδα, ύστερα από το Άγιο Όρος. Από τα τριάντα που υπήρξαν ιστορικά, σήμερα λειτουργούν μόνο έξι και τα οποία από το 1988 περιλαμβάνονται στον κατάλογο μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.
Η δημιουργία του γεωλογικού τοπίου, αν και έχει κατά καιρούς απασχολήσει πολλούς Έλληνες και ξένους γεωλόγους, δεν έχει ακόμη ξεκάθαρα ερμηνευθεί. Είναι ενδιαφέρον το ότι ούτε η Ελληνική Μυθολογία ούτε οι αρχαίοι Έλληνες αλλά και ούτε ξένος ιστορικός έχει αναφερθεί στο χώρο αυτό.
Σύμφωνα με τη θεωρία του Γερμανού γεωλόγου Φίλιπσον, που επισκέφτηκε την Ελλάδα στα τέλη του 19ου αιώνα, η δημιουργία αυτών των τεράστιων ογκολίθων οφείλεται σ΄ ένα δελτοειδή κώνο από ποταμίσιους ογκόλιθους και ασβεστολιθικά πετρώματα που για εκατομμύρια χρόνια χύνονταν σε θαλάσσια έκταση που κάλυπτε τότε τη Θεσσαλία. Οι γεωλογικές μεταβολές των αιώνων ανύψωσαν και αποσφήνωσαν το τμήμα αυτό, όταν αποτραβήχτηκαν τα νερά στο Αιγαίο. Έτσι, αργότερα κατά την τριτογενή περίοδο που διαμορφώθηκαν οι αλπικές πτυχώσεις της οροσειράς της Πίνδου, αποκόπηκε αυτός ο κώνος από τη συμπαγή μορφή του δημιουργώντας επιμέρους μικρότερους, αυτοί που υφίστανται σήμερα, και ανάμεσά τους τη κοιλάδα του Πηνειού ποταμού.
Το άγριο και απροσπέλαστο τοπίο αποτέλεσε πρόσφορο χώρο για τους χριστιανούς ασκητές που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή σε χρονολογία που δεν είναι ακριβώς γνωστή.
Σύμφωνα με διάφορες γνώμες βυζαντινολόγων υποστηρίζεται ότι ξεκίνησε πριν από το 11ο αιώνα. Άλλες ιστορικές όμως πληροφορίες αναφέρουν ως πρώτο ασκητή οικιστή κάποιον Βαρνάβα που το 950-970 ίδρυσε την πολύ παλιά Σκήτη του Αγίου Πνεύματος. Ακολούθησαν η ίδρυση της Μεταμόρφωσης (1020) από κάποιον Κρητικό μοναχό Ανδρόνικο και το 1160 ιδρύεται η Σκήτη Σταγών ή Δούπιανη. Μετά από 200 χρόνια ο ασκητής Βαρλαάμ ιδρύει το Μοναστήρι των Τριών Ιεραρχών και των Αγίων Πάντων και αργότερα άγνωστοι ιερωμένοι δημιούργησαν τα Μοναστήρια Αγίας Τριάδος, του Αγίου Στεφάνου, της Υπαπαντής, του Ρουσάνου ή Αρσάνου, του Αγίου Γεωργίου του Μανδηλά, του Αγίου Νικολάου του Αναπαυσά, της Παναγίας της Μήκανης, των Αγίων Θεοδώρων, του Αγίου Νικολάου του Μπάντοβα, των Αγίων Αποστόλων, του Αγίου Γρηγορίου, του Αγίου Αντωνίου, του Παντοκράτορα, της Αγίας Μονής, του Προδρόμου, της Μονής Υψηλωτέρας, ή Καλλιγράφων, του Μοδέστου, της Αλύσεως, του Αποστόλου Πέτρου, του Αγίου Δημητρίου, του Καλλιστράτου, του Ταξιαρχών και του Ιωάννου του Μπουνήλα.

Ασημένιο τεχνούργημα Μετεώρων
Το όνομα Μετέωρα αποδίδεται στον κτήτορα της μονής Μεγάλου Μετεώρου, τον Άγιο Αθανάσιο τον Μετεωρίτη, ο οποίος ονόμασε «Μετέωρο» τον Πλατύ Λίθο στον οποίο ανέβηκε πρώτη φορά το 1344. Γενικά η μοναστική ζωή στα Μετέωρα σημείωσε ύφεση στα χρόνια της παρακμής και της πτώσης της βυζαντινής αυτοκρατορίας και της συνακόλουθης οθωμανικής κατάκτησης της Θεσσαλίας το 1393. Ωστόσο, από τα τέλη του 15ου αιώνα και κυρίως το 16ο αιώνα τα Μετέωρα γνωρίζουν τη μεγαλύτερή τους ακμή, καθώς ιδρύονται νέες μονές, καθολικά και μοναστηριακά κτίσματα, τα οποία κοσμούνται με απαράμιλλης τέχνης αγιογραφίες.
Με την πάροδο του χρόνου η μοναστηριακή αυτή πολιτεία άρχισε να ενισχύεται με μοναχούς για να φθάσει στο απόγειο της ακμής της γύρω στο 17ο αιώνα. Όμως, από την εποχή αυτή αρχίζει και η παρακμή με αποτέλεσμα σήμερα να λειτουργούν μόνο τα μοναστήρια της Μεταμόρφωσης, του Βαρλαάμ, του Αγίου Νικολάου του Αναπαυσά, του Ρουσάνου, της Αγίας Τριάδος και του Αγίου Στεφάνου, καθώς και κάποια τμήματα ορισμένων άλλων, ενώ τα υπόλοιπα έχουν εξαφανισθεί.
Τα Μετέωρα, λόγω και της μορφολογίας τους, πρόσφεραν στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας ιδανικό καταφύγιο για το μοναχισμό και διέσωσαν μνημεία του πολιτισμού και έργα της μεταβυζαντινής τέχνης. Στις αρχές του 19ου αιώνα πολλά μοναστήρια λεηλατήθηκαν από το στρατό του Αλή Πασά.
Στη δεκαετία του 1920 λαξεύτηκαν κλίμακες και σήραγγες στους βράχους καθιστώντας τις μονές προσβάσιμες από το γειτονικό οροπέδιο κι έτσι η παραδοσιακή μέθοδος επικοινωνίας και ανεφοδιασμού τον μονών με ανεμόσκαλες, σκοινιά, τροχαλίες και καλάθια, σταδιακά εγκαταλείφθηκε.

Επισκέψιμες Μονές [Επεξεργασία]

Σήμερα έξι μονές είναι επισκέψιμες και συγκεκριμένα:
Αρχείο:Meteora 1 evlahos.jpg

Διακοπες στα τρικαλα

ΔΙΑΜΟΝΗ

Achillion Hotel

- Τρίκαλα Ξενοδοχεία

CODE: GH4312


Achillion Hotel,Trikala,Kalmbaka,Winter Hotels,Pertouli,Limni Plastira,Ski Resort
Αριθμός Δωματίων: 56
Περίοδος Λειτουργίας: Ιαν-Δεκ
Περιγραφή Το ξενοδοχειο Achillion βρίσκεται στην πόλη των Τρικάλων. Διαθέτει άνετα δωμάτια, πλήρως εξοπλισμένα και όμορφα διακοσμημένα με θέα στη θαλασσα.Το...
Κατηγορία: 3 Αστέρια
Τρίκαλα Ξενοδοχεία
από 52€


Aeton Melathron Hotel

- Τρίκαλα Ξενοδοχεία

CODE: GH1858


Aeton Melathron Hotel,Thessalia,Trikala,Town,Meteora,Winter sports,Ski,Amazing View,Garden,
Αριθμός Δωματίων: 44
Περίοδος Λειτουργίας: Ιαν-Δεκ
Περιγραφή Πλούσια υποδομή, άρτιες εγκαταστάσεις, άνθρωποι με εμπειρία και ευαισθησία σας καλωσορίζουν και σας καθοδηγούν διακριτικά στο να νιώσετε 'σαν στο...
Κατηγορία: 4 Αστέρια
Τρίκαλα Ξενοδοχεία
από 75€


Palladion Hotel

- Τρίκαλα Ξενοδοχεία

CODE: GH4357


Palladion Hotel,Trikala,Kalmbaka,Winter Hotels,Pertouli,Limni Plastira,Ski Resort
Αριθμός Δωματίων: 18
Περίοδος Λειτουργίας: Ιαν-Δεκ
Περιγραφή Το ξενοδοχειο Palladion βρίσκεται στα Τρίκαλα. Διαθέτει άνετα δωμάτια, πλήρως εξοπλισμένα και όμορφα διακοσμημένα με θέα στη θαλασσα.Το φιλικό...
Κατηγορία: 3 Αστέρια
Τρίκαλα Ξενοδοχεία
Τηλ: +30-24310-28091
Φαξ: -


Dina Hotel

- Τρίκαλα Ξενοδοχεία

CODE: GH4328


Dina Hotel,Kalambaka,Trikala,Kalmbaka,Winter Hotels,Pertouli,Limni Plastira,Ski Resort
Αριθμός Δωματίων: 57
Περίοδος Λειτουργίας: Ιαν-Δεκ
Περιγραφή Το ξενοδοχειο Dina βρίσκεται στα Τρίκαλα. Διαθέτει άνετα δωμάτια, πλήρως εξοπλισμένα και όμορφα διακοσμημένα με θέα στη θαλασσα.Το φιλικό περιβάλλον,...
Κατηγορία: 2 Αστέρια
Τρίκαλα Ξενοδοχεία
Τηλ: +30-24310-74778
Φαξ: -


Lithaion Hotel

- Τρίκαλα Ξενοδοχεία

CODE: GH1871


Lithaion Hotel, Trikala, Thessalia, North Greece Hotels
Αριθμός Δωματίων: 57
Περίοδος Λειτουργίας: Ιαν-Δεκ
Περιγραφή Λίγα μόλις μέτρα από τις όχθες του ομώνυμου ποταμού και σε απόσταση αναπνοής από το εμπορικότερο σημείο της πόλης των Τρικάλων, το Ληθαίον Hotel σας...
Κατηγορία: 3 Αστέρια
Τρίκαλα Ξενοδοχεία
Τηλ: +30-24310-20690
Φαξ: -


Divani Hotel

- Τρίκαλα Ξενοδοχεία

CODE: GH1868


Divani Hotel,Thessalia,Trikala,Town,Meteora,Winter sports,Ski,Amazing View,Garden,
Αριθμός Δωματίων: 66
Περίοδος Λειτουργίας: Ιαν-Δεκ
Περιγραφή The hotel with its 66 rooms is located at the banks of Litheos river, 22 kms from the Meteora monasteries.
Κατηγορία: 3 Αστέρια
Τρίκαλα Ξενοδοχεία
Τηλ: +30-24310-27286
Φαξ: -


Panellinion Hotel

- Τρίκαλα Ξενοδοχεία

CODE: GH9590


Traditional Guesthouse Panellinion,Trikala,Thessalia,Winter Resort,greece
Αριθμός Δωματίων: 20
Περίοδος Λειτουργίας: Ιαν-Δεκ
Περιγραφή Το "ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΝ" κτίσθηκε το 1914 και ήταν ένα στολίδι για τη μικρή πόλη των Τρικάλων. Ήταν το πολυτελέστερο ξενοδοχείο της πόλης και τόπος διαμονής...
Κατηγορία: 3 Αστέρια
Τρίκαλα Ξενοδοχεία
Τηλ: +30-24310-73545
Φαξ: -


Aphrodite Hotel

- Τρίκαλα Ξενοδοχεία

CODE: GH10621


Aphrodite Hotel, Trikala Pili, Meteora, Plastiras Lake, Thessalia
Αριθμός Δωματίων: 8
Περίοδος Λειτουργίας: Ιαν-Δεκ
Περιγραφή Με αφετηρια τον ξενωνα μας μπορειτε να απολαυσεται πανεμορφες διαδρομες στο περτουλι 20 χλ στη λιμνη πλαστηρα και τα μετεωρα.
Κατηγορία: 4 Αστέρια
Τρίκαλα Ξενοδοχεία
Τηλ: +30-24340-22935
Φαξ: -


Trigona Hotel Apartments

- Τρίκαλα Διαμερίσματα

CODE: GH1878


Trygona Apartments,Thessalia,Trikala,Town,Meteora,Winter sports,Ski,Amazing View,Garden,
Αριθμός Δωματίων: 11
Περίοδος Λειτουργίας: Ιαν-Δεκ
Περιγραφή Το πρωϊνό, το γεύμα, το δείπνο ή το ποτό σας (Ελληνική κουζίνα με ντόπια κρέατα και σαλατικά, συνοδεύοντας τα με διάφορα κρασιά ή τσίπουρο...
Κατηγορία: 2 Κλειδιά
Τρίκαλα Διαμερίσματα
Τηλ: +30-24320-70166
Φαξ: -


Manakos Apartments

- Τρίκαλα Διαμερίσματα

CODE: GH1877


Manakos Apartments,Thessalia,Trikala,Town,Meteora,Winter sports,Ski,Kastania,Amazing View,Garden,
Αριθμός Δωματίων: 20
Περίοδος Λειτουργίας: Ιαν-Δεκ
Περιγραφή
Κατηγορία: 3 Κλειδιά
Τρίκαλα Διαμερίσματα
Τηλ: +30-24320-61070
Φαξ: -





ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ


8 ball Χώρος διασκέδασης Rate it!
Βaccarat-Ελλοίνων Cafe-bar-restaurant Rate it!
Petit Dejeuner Cafe Rate it!
Γιάννης Cafe Rate it!
Barrouge Cafe Rate it!
Cine CafeΜύλος Ματσόπουλου Cafe Rate it!
ΑέρινοΤρίκαλα music cafe bar Rate it!
ΚρύπτηΤρίκαλα Bar Rate it!
ΑσκληπιάκιΤρίκαλα cafe-bar Rate it!
PublicΤρίκαλα Cafe-bar 0123
Forum All day classic Wine restaurant Rate it!
Deja VuΤρίκαλα Cafe-bar 0123
MargaritaΤρίκαλα Cocktail bar 0123
ΝάρκισσοςΤρίκαλα Cafe-bar 01234
Face CafeΤρίκαλα Cafe-bar 01234
VitrineΤρίκαλα Cafe-bar Rate it!
SanteΤρίκαλα Cafe-bar 01234
PrivilegeΤρίκαλα Cafe-bar 01234
PrimeΤρίκαλα Cafe-bar Rate it!
PlazaΤρίκαλα Cafe-bar


http://www.travelstyle.gr/portal/gr/destination_map.php?dest_id=1356


Τρίκαλα

Τρίκαλα
Τρίκαλα